Porady
PRZEPUSTNICA
Głównym zadaniem przepustnicy powietrza jest sterowanie ilością przepływu powietrza do silnika. Sterowanie klapą przepustnicy może być mechaniczne lub coraz częściej elektryczne. Niektóre przepustnice współpracują z zaworem (lub silniczkiem krokowym) wolnych obrotów. Niektóre wysterowanie wolnych obrotów dokonują same. Przepustnice były montowane głównie w sinikach benzynowych ale ostatnio bardzo często stosuje się je w silnikach diesel'owskich, gdzie także działają jako odcięcie powietrza.
Aby komputer silnika wiedział w jakim położeniu znajduje się klapa przepustnicy musi ona być wyposażona w czujnik położenia, którym jest potencjometr (czasami dwa - w połączeniu: każdy oddzielnie lub tak jak na grafie w galerii). Dodatkowo czasem stosowane są czujniki w postaci przełączników krańcowych położeń klapy (szczególnie w sterowanych mechanicznie).
•
Najczęstsze usterki przepustnic i ich objawy:
- uszkodzenie jednej ze ścieżek potencjometru (wariant z dwoma potencjometrami) - komputer wykorzystuje dane z potencjometru, który uznaje za prawidłowy i zmniejsza wydajność silnika wchodząc w stan awaryjny. Zapala się kontrolka awarii
- niespójne dane z pedału gazu i położenia przepustnicy - silnik wchodzi w tryb awaryjny - spada moc, zwiększa się zużycie paliwa oraz zazwyczaj utrzymywane są nieco wyższe obroty (1100-1300). Zapala sie kontrolka awarii.... lub nie....
- niespójne dane - awaria czujnika położenia - wahnięcia obrotów przy np. dojeżdżaniu do skrzyżowania silnik gaśnie, przy nagłym dodanii i puszczeniu gazu ma kłopoty z utrzymaniem wolnych obrotów
- niespójne dane - zdarza się, że silnik ogranicza moc i obroty do granicy "prędkości ślimaka winniczka" - to może być spowodowane również niespójnoscią danych pedał gazu - pedał hamulca
- przytarta/zabrudzona ośka klapy - różne sie dzieją rzeczy bo najczęsciej przytrzymania klapy zwiazane ztym problemem zdarzają się w różnych pozycjach
- po wymianie/czyszczeniu przepustnica elektryczna nie została sparowana (adaptacja) z komputerem - wówczas system elektroniczny nie jest w stanie rozpoznać położenia przepusticy ani w pozycji min ani max (musi przypisać sobie wartości z potencjometrów w tych pozycjach). Nie zawsze przepustnica "sama się zaadoptuje" podczas jazdy). W przepustnicach elektrycznych nie ma najczęściej osobnych krańcowych przełączników położeń.
- czujnik położenia klapy przepustnicy - w razie jego awarii mogą pojawić się: gaśniecie silnika po nagłym odjęciu nogi z gazu, szarpania silnika, trudnosci (a nawet niemożnosć) w odpaleniu silnika, zwiększenie zużycia paliwa
Czasem winowajcą jest zawór EGR i to przez niego "głupieje" przepustnica - a często skaner nie wykrywa żadnego błędu.
•
Jak odnaleźć właściwe piny?
Układ klasyczny, czyli nie ma tu żadnego silniczka krokowego.
- Wcześniej można zrobić sobie jakiś grafik z numerami pinów.
- Wpierw należy podłączać omomierz do pinów i odnaleźć obwód ze stosunkowo niewielkim oporem (kilka Ohmów), który nie zmienia się podczas przestawiania klapy przepustnicy w skrajne położenia - będzie to zasilanie silniczka przestawnika klapy.
- Zarówno w układzie 6-cio pinowym jak i 8-mio pinowym aby odnaleźć rezystor stały potencjometru należy po kolei podłączać piny do omomierza i przestawiać klapę przepustnicy w skrajne położenia. Można to robić ręcznie lub podłączywszy się do odnalezionych wcześniej pinów silniczka, elektrycznie np. przewodami, gdzie na jednym zamontowany jest przełącznik włacz-wyłacz Napięcie to przeważnie 12V (w instalacji 12-sto woltowej). Jedyna różnica między układem 6-cio i 8-śmio pinowym to to, że 6-cio pinowy posiada tylko jeden stały rezystor (a w rzeczywistosci oczywiście dwa równoległe) a 8-mio pinowy ma ich dwa.
- Pozostałe piny to ślizg rozkładu rezystywności potencjometru (zmiana wartości). Podpinając omomierz do pinów ślizg oraz skrajny rezystora stałego (wpierw jeden a następnie jego drugi koniec) potencjometru(w) oraz przestawiając klapę przepustnicy, płynnie powinna się zmieniać wartość wskazywana przez miernik.
Dużo łatwiej mierzy się tego typy rzeczy za pomocą np. miernika parametrów elektrycznych RLC (pomiar trójprzewodowy). Wykrywa i pokazuje graficznie np. zaspół dwu rezystorów, czyli potencjometr. Bardzo dobrym i wygodnym w pomiarach przyrządem jest Tester czujników QST-5 polskiej firmy Delta Tech.
•
