DRAAiT Auto

Wspominaliśmy już o poprawności podłączeń alternatorów - poniżej mały przykład zachowania alternatora w obliczu błędu podłączenia i zwarć kablowych.

Należy zawsze upewnić się czy dobrze podpisna się przewody do alternatora. Pomyłki zdarzają się często, szczególnie przy alternatorach starszego typu i do maszyn (często nie ma wtyczki tylko konektory i kabeloczka). Alternatory te, wydawało by się bardzo proste konstrukcyjnie, są często wadliwie podłączane! Nie należy mylić L - na kontrolkę, D+ - wyjścia z diod wzbudzenia (na kontrolkę), B+ - plusa akumulatora, B- - minusa akumulatora (masy), W - wyjście na obrotomierz (tacho).

Przykład:

Alternator - terminale:B+, L, W, Akumulator jałowo ok 13.2V

1. Kontrolka wpięta prawidłowo w L (D+), alternator dobrze masowany, podłączone B+

• Pracujący alternator ładuje (14.6V), kontrolka zgaszona, terminal W nie jest podłączony - alternator działa prawidłowo.
  

• Alternator nie pracuje. Zwieramy W do masy i urochamiamy alternator - wynik: brak ładowania, świeci kontrolka. Gdy rozewrzeć W od masy ładowanie wraca do normy i gaśnie kontrolka.
  

• Alternator pracuje. Zwieramy W do masy - wynik: alternator buczy! (jak przy zwarciu), brak ładowania i kontrolka się zaświeca.
  

2. Kontrolka wpięta wadliwie na W (obrotomierz), alternator dobrze masowany, podłączone B+

• Alternator nie pracuje. Terminal L nie podpięty - kontrolka świeci. Zwarcie L do masy powoduje nieco jasniejsze świecenie kontrolki.
  

• Alternator pracuje. Terminal L nie jest podpięty. Kontrolka świeci nieco słabiej niż przed uruchomieniem alternatora. Ładowanie najczęściej jest poprawne. Kontrolka czasem pulsuje.
  

• Alternator pracuje. Zwieramy L do masy - wynik: kontrolka świeci jaśniej niż przed zwarciem L do masy. Ładowania prawie nie ma (jest szczątkowe 13.4V).
  

• Alternator pracuje. przed uruchomieniem zwarty L do masy - wynik: Brak ładowania. Kontrolka świeci i nie zminia jasności świecenia przed i po uruchomieniu alternatora.
  

* napięcie akumulatora 13.2V - nieco wyższe niż powinno być w spoczynku, gdyż mierzone po ładowaniu alternatorem (jeszcze nie zmalało i nie ustabilizowało się)
* nie zawsze występują całkowite zwarcia
* różnie może się zachować alternator przy wadliwych połączeniach, gdy pośredniczy w połączeniu elektronika pojazdu i dodatkowo niepełne zwarcie np. do masy

Złe wpięcie alternatora w niektórych przypadkach może skończyć się jego całkowitym spaleniem lub zniszczeniem regulatora lub prostownika, a czasem i elektroniki pojazdu !

•

Przykłady terminali alternatora:

R - S - L .......................... B+ / B+(sensor napięcia) / kontrolka
C - IG - L - FR .................. wejście ster. z komputera / B+(stacyjka) / kontrolka / wyjście inf. do komputera
D+ - DF - D- ..................... kontrolka / wyjście inf. do komputera / B-(masa)
F - L ................................ wyjście inf. do komputera / kontrolka
A - S - I ........................... B+(sensor napięcia) / obrotomierz(stator) / kontrolka
+ - ST - L/IG .................... B+(sensor napięcia) / obrotomierz(stator) / kontrolka
S - I(IG) - L - P(ST) ........... B+(sensor napięcia) / B+(stacyjka) / kontrolka / obrotomierz
FR(LI) - SIG(RC) - A(AS) ... wyjście inf. do komputera / wejście ster. z komputera / B+(sensor napięcia)
LI - RC - BVS ................... wyjście inf. do komputera / wejście ster. z komputera / B+(sensor napięcia)
G - S - L - F ..................... wejście ster. z komp.(zmn. nap. ład.) / B+(sensor napięcia) / kontrolka / wyjście inf. do komp.
C - IG - L - FR ................... wejście ster. z komp. (zmniejsz. nap. ładowania) / B+(stacyjka) / kontrolka / wyj. inf. do komputera
S - L ................................. B+(sensor napięcia) / kontrolka
L - DFM ............................ kontrolka / wyjście inf. do komputera
L - FR ............................... kontrolka / wyjście inf. do komputera
15 - 61E/L ......................... B+(stacyjka) · kontrolka
S - 15 - L - W .................... B+(sensor napięcia) / B+(stacyjka) / kontrolka · obrotomierz
COM - DFM ....................... we/wy sterowanie z komputera - wyjście inf. do komputera
COM ................................. we/wy sterowanie z komputera
LIN .................................... we/wy sterowanie z komputera
I - D - A ............................. kontrolka / pusty(dummy) / B+(sensor napięcia)
F1 - F2 .............................. sterowanie z reg. zewnętrznego na szczotki (szcz.1 i szcz.2)
P - D ................................. obrotomierz/kontrola ładowania / wejście ster. z komputera
I - S .................................. B+(stacyjka) / B+(sensor napięcia)
RLO - IG - DFM/M - L ........ wejście ster. z komputera / B+(stacyjka) / wyjście inf. do komputera / kontrolka
G - R - L - F ....................... wejście ster. z komp.(zmn. ładowania) / B+(stacyjka) / kontrolka / wyjście inf. do komputera
L/IG - FR - + ..................... kontrolka / wyjście inf. do komputera / B+(sensor napięcia)
E - F - N - A ...................... B-(masa) / wyjście inf. do komputera / obrotomierz / B+(sensor napięcia)
N - F ................................ obrotomierz / wyjście inf. do komputera
F - S - A - I ....................... szczotka(field) / stator / B+(sensor napięcia) / kontrolka(ignition warning) (regul. zewnętrzny)
D(D+) - E - A - F ............... kontrolka / B-(masa) - B+ / szczotka (regul. zewnętrzny)
1 - 2 - R ........................... kontrolka / B+ Sense / połowa napięcia systemowego (np. do zasilania przekaźnika, wskaźnika, ...)

•

Regulatory napięcia zewnętrzne (external) - terminale:

I - F .......................................... I połączone z plus po stacyjce i szczotka pierwsza / F na drugą szczotkę (Chrysler)

I - A+ - S - F ............................ I to kontrolka ładowania, A+ połączone jest z B+ (sensor napięcia), S na wyjście S alternatora (stator), F na szczotkę alternatora (podaje +, druga szczotka jest masowana) (Ford, Lincoln, ...)

L/IG - A(+) - S(ST) - F(B) .......L/IG to kontrolka ładowania, A(+) połączone jest z B+ (sensor napięcia), S(ST) na wyjście S alternatora (stator), F(B) na szczotkę alternatora (podaje +, druga szczotka jest masowana) (Ford, Lincoln, ...)

F - 2 - 3 - 4 ............................. F na F alternatora, 2 na R alternatora, 3 na B+, 4 na + po stacyjce (czasem łączone na cewce wysokiego napięcia) (GM)

IG - L - A - N - F - E .............. F na F alternatora (szczotka), L na kontrolkę, A na B+ (sensor napięcia), N na N alternatora, F na F alternatora (na szczotkę), E to masa

+(NP) - - (B) - F(NG) .............. +(NP) na przekaźnik łączący z + akumulatora idący do alternatora F+, -(B) to masa regulatora, F(NG) na alternator F- (np. alternator Lucas 11AC z przekaźnikiem 6RA)

•

Przyczyny pulsowanie świateł w samochodzie (przykładowe):

• uszkodzenie jednej z faz stojana (nie zawsze napięcie ładowania jest niższe)
  

• uszkodzona dioda na jednej fazie (zwykle plusowa - również nie zawsze napięcie ładowania jest niższe)
  

• słaby / skorodowany lut na ślizgach
  

• uszkodzony drut wirnika (czasem zwierający uzwojenie lub do masy)
  

• wytarte ślizgi wirnika (normalne zużycie)
  

• wytarte ślizgi wirnika "jajowato" np. na skutek luzu łożyska lub wadliwego ich montażu
  

• przesunięcie obudowy (czasem spowodowane jej pęknięciem) a więc i wirnika względem stojana (często wirnik jednostronnie trze o stojan aż do wyrwania plastików i uzwojeń)
  

• regulator napięcia (pulsacja wewnętrzna - może występować dopiero po rozgrzaniu)
  

• złe styki masowe i plusowe w alternatorze i poza nim
  

• wyeksploatowany / uszkodzony akumulator
  

• wada w silniku (np. cykliczne silne blokowanie napędu alternatora - rolka sprzęgłowa, koło wału, napinacz)
  

• rolka - ślizganie paska, lub w przypadku rolki ze sprzęgłem jego przepuszczanie
  

• zwarcia / przesilanie alternatora (zwykle połączone z wyeksploatowanym akumulatorem)
  

• elektronika samochodu (np. wprowadzająca obcą pulsację)
  

Przyczyn migotania świateł może być wiele. Czasem problem likwiduje się szybko (np. tylko padł regulator). Czasami przyczyny występują wespół ze sobą i eliminacja jednej nie poprawia sytuacji ... więc wymiana np. samego regulatora bez wymiany kończącego się komutatora wirnika i ogólnego przeglądu i weryfikacji części raczej jest najlepszym pomysłem. Dodać należy, że weryfikacja części przy takiej "nijakiej" przypadłości wcale nie jest rzeczą łatwą. Np. diody lubią "pokazywać" rogi dopiero po pewnym obciążeniu i zagrzaniu, drut w wirniku zwiera się dopiero po osiągnięciu pewnych obrotów (siła odśrodkowa dopiero wówczas powoduje zwarcie), ...

•

W samochodach Honda wyposażonych w alternatory z terminalami C (np. IG-C-L-FR) przyczyną słabego ładowania może być zwarty do masy przewód terminala C alternatora. Terminal C jest używany do ograniczania ładowania alternatora, w zależności od zapotrzebowania, przez komputer pojazdu (reguluje zwieranie do masy).